"Latarnik" Henryka Sienkiewicza -
opowieść o tułaczce, tęsknocie i poszukiwaniu
własnego miejsca...
RODZAJ LITERACKI: epika
GATUNEK LITERACKI: nowela
CECHY NOWELI:
- utwór niewielkich rozmiarów pisany prozą,
- utwór jednowątkowy*,
- wyraźnie zarysowana akcja skupiona wokół jednego wydarzenia, osoby lub przedmiotu,
- brak wątków pobocznych,
- zwięzłość; brak rozbudowanych opisów i głębszej charakterystyki bohaterów,
- zredukowana liczba bohaterów,
- zwykle jest realistyczna (ma określone miejsce i czas akcji),
- posiada mocno zarysowany punkt kulminacyjny, stanowiący zarazem moment przełomowy w życiu bohatera
*WĄTEK – część składowa fabuły utworu, ciąg zdarzeń połączonych układem przyczynowo-skutkowym, skupionych wokół jednej postaci lub grupy osób.
RETROSPEKCJA - przywołanie wcześniejszych wydarzeń przez bohatera. Funkcje retrospekcji:
• wzbogacenie, zwolnienie akcji
• rozszerzenie czasu fabuły
• nakreślenie tła zdarzeń
• ujawnienie dodatkowych informacji
• zapoznanie czytelnika z przeszłością bohatera (wzbogacenie obrazu postaci)
BUDOWA NOWELI:
ZADANIE dla CIEBIE:
Biorąc pod uwagę budowę noweli, wykonaj poniższe zadanie. POWODZENIA!
NOTATKA: "Latarnik" to metafora polskiego losu:
• Odwołuje się do doświadczeń wielu Polaków, którzy musieli opuścić ojczyznę po powstaniu listopadowym i spędzili życie na emigracji.
• Podejmuje problem poczucia polskości, budowania swojej tożsamości z dala od ojczyzny.
• Wszystko, co spotyka Skawińskiego, jest symbolem losu polskich wygnańców (motyw „mściwej ręki” ścigającej go po całym świecie, nieszczęścia, pech, przeciwności losu).