TEMAT: Nieodmienne części mowy - PRZYSŁÓWKI, PRZYIMKI i SPÓJNIKI

1. SŁOWO WSTĘPU: 

Na dzisiejszej lekcji:
- powtórzysz odmienne części mowy
- poznasz nieodmienne części mowy 

2. MAŁE POWTÓRZENIE: 

a) Części mowy w języku polskim dzielą się na odmienne oraz te, których nie odmieniamy. Do odmiennych należą: 

- CZASOWNIKI (wyrazy określające czynność lub stan), 
- RZECZOWNIKI (nazywające rzeczy, osoby, zjawiska itp.), 
- PRZYMIOTNIKI (określające cechy rzeczowników), 
- LICZEBNIKI (określające ilość lub kolejność) 
- ZAIMKI rzeczowne, przymiotne i liczebne (zastępujące części mowy).

b) Co właściwie oznacza, że dana część mowy jest nieodmienna? 

Oznacza to, że wyrazy, które ta reguła obejmuje, nie podlegają zmianie formy gramatycznej - odmianie przez przypadki, czyli DEKLINACJI oraz odmianie przez osoby, czyli KONIUGACJI. Te pojęcia poznałeś/aś już na poprzednich zajęciach.

3. ZADNIE INTERAKTYWNE: 

Sprawdź, czy wszystko dobrze zapamiętałeś/aś. Dla pewności wykonaj proszę poniższe zadanie interaktywne. Jesteś gotowy/a? No to do dzieła:

  

4. PODRĘCZNIK, str.225: Zapisz proszę w swoim zeszycie wszystkie NIEODMIENNE CZĘŚCI MOWY: 
a) Dzisiaj poznasz:
- PRZYSŁÓWEK / ZAIMEK PRZYSŁOWNY
- PRZYIMEK
- SPÓJNIK

b) Na kolejnej lekcji poznasz:
- PARTYKUŁĘ
- WYKRZYKNIK

5. PRZYSŁÓWEK:

a) Zwróć uwagę, że PRZYSŁÓWKI pochodzące od przymiotników podlegają stopniowaniu. O stopniowaniu mówiliśmy na lekcji dotyczącej przymiotnika. Znajdź w swoim zeszycie notatkę o tym i przypomnij sobie typy stopniowania.
Następnie przerysuj poniższą tabelkę i uzupełnij ją według wzoru:

UWAGA!
Stopniujemy tylko przysłówki odprzymiotnikowe. Pozostałych przysłówków (np. "wczoraj", "nagle", "jutro") NIE STOPNIUJEMY!

b) ZAIMKI PRZYSŁOWNE to wyrazy, które zastępują przysłówki (np. "jak", "gdzie", "kiedy", "dokąd", "skąd", itp.). O zaimkach wspominaliśmy już na poprzednich lekcjach. Poszukaj notatki w zeszycie.

6. PRZYIMKI:
a) Łączą się z innymi wyrazami, nadając im nowy sens. Stanowią nieodmienną i niesamodzielną część mowy. Dzielimy je na:
- przyimki proste (np. na, z, za) 
- przyimki złożone, zbudowane z przyimków prostych (np. na przyimek złożony "poprzez" składają się dwa przyimki proste: "po" + "przez" = "poprzez").
Przyimki wraz z rzeczownikami, przymiotnikami, liczebnikami lub zaimkami tworzą WYRAŻENIA PRZYIMKOWE (np. "o tobie", "za domem", "od czternastej", 

"dla Kasi"). Zapisz te informacje w swoim zeszycie.

b) Przyjrzyj się teraz poniższej planszy, dzięki której mam nadzieję będziesz kojarzył/a tę część mowy. Na planszy widzisz kota. Kot to rzeczownik. Przyimki określają relacje przestrzenne. Zwróć więc uwagę, gdzie znajduje się kot względem pudełka. Wypisz wszystkie PRZYIMKI do swojego zeszytu (ma być ich osiem, bo tyle jest obrazków):

7. SPÓJNIKI:

8. ZADANIE INTERAKTYWNE: 

Na koniec lekcji sprawdź, czy wszystko dobrze zapamiętałeś/aś: 

9. PODSUMOWANIE: 

Na dzisiejszej lekcji poznałeś/aś nieodmienne części mowy, tj. PRZYSŁÓWEK, PRZYIMEK, SPÓJNIK. Na następnej lekcji poznasz PARTYKUŁĘ i WYKRZYKNIK. Utrwalaj materiał systematycznie, bo na naszej kolejnej lekcji online powtórzymy sobie wszystkie wiadomości, które dotyczą nieodmiennych części mowy.


Twoja Polonistka
Ewelina Majewska