Dzień Języka Ojczystego

21 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego.

Święto to ma na celu podkreślenie różnorodności językowej świata oraz zwrócenie uwagi na języki zagrożone i powoli ginące. To również data, która ma przypomnieć, że chroniąc język ojczysty - dbamy o tożsamość kulturową. 
Na świecie istnieje około 6-7 tysięcy żywych języków. Szacuje się, że w historii ludzkości istniało ich dwa razy tyle, z czasem jednak niektóre z nich zaczęły zanikać i stały się martwe. Od 1950 r. umarło 250 języków. 

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ustanowiony w 1999 r. przez UNESCO ma w swoim założeniu dopomóc w ochronie różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego. Najbardziej popularne języki to: chiński, angielski, hiszpański. Szacuje się, że polszczyzna jest jednym z 25 największych języków na świecie – posługuje się nią ponad 40 milionów ludzi w Polsce i poza jej granicami.

W 2012 roku w Polsce wystartowała kampania społeczna: Ojczysty – dodaj do ulubionych zorganizowana przez Narodowe Centrum Kultury i Radę Języka Polskiego. Ma ona na celu podnoszenie świadomości językowej oraz kształtowanie poczucia odpowiedzialności za polszczyznę.

21 lutego 2013 ruszyła nowa kampania społeczna: Język polski jest ą-ę. 
Jej celem jest obrona znaków diakrytycznych i przeciwdziałanie nieużywaniu charakterystycznych polskich liter. W języku polskim jest aż dziewięć liter tworzonych za pomocą tych znaków: 

ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż. 

Niestety, coraz częściej użytkownicy języka nie zapisują ich podczas komunikowania się (SMS, czaty, komunikatory społecznościowe). 

ZADANIE DLA CIEBIE:

Zastanów się, jaki wyraz jest "najbardziej polski" - składa się wyłącznie z liter właściwych tylko polskiemu alfabetowi (czyli składa się w całości z liter ze znakami diakrytycznymi)?

JAK MÓWIĆ I PISAĆ POPRAWNIE?

a) Kliknij w link i przeczytaj, jakich błędów nie należy popełniać, bo... to wstyd:

https://kulturalnie-nakreceni.blogspot.com/2020/04/temat-o-bedzie-ktorego-nie-wolno.html

b) Obejrzyj poniższy filmik i przekonaj się, jakie są najczęstsze błędy Polaków:

PODSUMOWANIE:

Język polski - obok chińskiego, węgierskiego i fińskiego - to jeden z najtrudniejszych do nauki języków świata. Sprawia to skomplikowana gramatyka (np. odmiana przez przypadki), reguły ortograficzne i sto tysięcy wyjątków od nich; specyficzna fonetyka i intonacja, zaskakująca interpunkcja oraz szeleszczące głoski... 

Tym bardziej szanujmy polszczyznę i posługujmy się nią poprawnie, bo to zaszczyt mówić i pisać bezbłędnie w tak trudnym i pięknym języku.

Pora na QUIZ. Sprawdź, czy język polski nie jest Ci obcy:

https://kultura.onet.pl/wiadomosci/ucz-sie-z-nami-najczestsze-bledy-jezykowe/22yz28b

Twoja Polonistka

Ewelina Majewska

SYMBOLE w "Małym Księciu"

 

EGZAMIN ÓSMOKLASISTY z języka polskiego w 2021

 

CZĘŚCI MOWY - powtórzenie

 

TEMAT: Antoine de Saint-Exupery - człowiek, lotnik, pisarz

1. SŁOWO WSTĘPU: 

Na dzisiejszej lekcji:

- poznasz biografię Antoine'a de Saint-Exupery'ego
- zapoznasz się również z genezą i ciekawostkami dotyczącymi samego "Małego Księcia".

2. Dzisiejsza lekcja jest pierwszą lekcją dotyczącą "MAŁEGO KSIĘCIA". Potraktujmy ją więc jako wprowadzającą do lektury. Zapoznaj się proszę z najważniejszymi informacjami dotyczącymi
A. de Saint-Exupery'ego. W przypadku Saint-Exupery'ego życie splotło się z jego twórczością, toteż nie bez powodu proponuję Ci, żebyś zapoznał/a się z faktami z biografii tego pisarza, bowiem w sposób istotny wpłynęły one na kształt i przesłanie jego utworów. 
Proponuję Ci przeczytać artykuł na przykład tutaj:
https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/875919,Antoine-de-SaintExupery-zeby-pisac-trzeba-zyc

3. Możesz też obejrzeć krótki film:
UWAGA! Trzeba włączyć napisy!

4. Myślę, że warto w tym miejscu przyjrzeć się odmianie francuskiego nazwiska autora "Małego Księcia", żeby nie przysparzało Ci trudności, bo na pewno bardzo często będziesz go używać w swoich notatkach. 

Zapisz proszę tę odmianę w zeszycie i koniecznie zapamiętaj:

M de Saint-Exupery
D de Saint-Exupery'ego
C de Saint-Exupery'emu
B de Saint-Exupery'ego
N de Saint-Exuperym
Ms de Saint-Exuperym
W de Saint-Exupery

WNIOSEK! 

Nazwisko francuskiego powieściopisarza swobodnie możemy odmienić, przypisując do drugiego członu nazwiska odpowiednie polskie końcówki. Robimy to za pomocą apostrofu. Z apostrofu rezygnujemy w narzędniku i miejscowniku.

5. O tym, że warto przeczytać "MAŁEGO KSIĘCIA" przekonywać Cię chyba nie muszę. Ta niewielka, opatrzona ilustracjami autora, licząca zaledwie kilkadziesiąt stron książka, to z pewnością jeden z najbardziej znaczących utworów dla dzieci i dorosłych, jakie powstały w XX wieku. 

Proponuję Ci teraz, żebyś zapoznał się z 10 FAKTAMI na temat "MAŁEGO KSIĘCIA" i A. de Saint-Exupery'ego, które powinieneś/powinnaś znać:
https://kulturalnie-nakreceni.blogspot.com/2018/04/may-ksiaze-ma-75-lat.html

6. NOTATKA W ZESZYCIE: 

Zanotuj proszę najważniejsze i najciekawsze według Ciebie informacje dotyczące "MAŁEGO KSIĘCIA" oraz jego autora, o których się dzisiaj dowiedziałeś/aś 

(patrz: pkt. 2, 3 i 5 dzisiejszej lekcji).

7. PODSUMOWANIE:
Na dzisiejszej lekcji poznałeś/aś najważniejsze informacje dotyczące życia 

A. de Saint-Exupery'ego i dowiedziałeś się, że w istotny sposób biografia pisarza wpłynęła na jego twórczość.
To wszystko na dzisiaj.
Na kolejnej lekcji omówimy FABUŁĘ "Małego Księcia", dlatego na nasze następne zajęcia przygotuj proszę informacje dotyczące m.in.:

- elementów świata przedstawionego, 

- narratora, 

- najważniejszych wątków przedstawionych w lekturze itp. 

TUTAJ znajdziesz WAŻNE INFORMACJE:

https://polszczyzna.pl/maly-ksiaze-streszczenie-lektury/  

Twoja Polonistka
Ewelina Majewska

TEMAT: Pisownia "NIE" z różnymi częściami mowy

1. SŁOWO WSTĘPU: 

Na dzisiejszej lekcji:

- powtórzysz wiadomości dotyczące części mowy

- utrwalisz zasady pisowni partykuły "NIE" 

2. ZASADY PISOWNI = NOTATKA W ZESZYCIE: 

Na podstawie informacji z podręcznika (str.244) zrób notatkę w zeszycie.

Zwróć uwagę, kiedy partykułę "NIE" piszemy łącznie, a kiedy oddzielnie. 

Zależy to oczywiście od części mowy, z którą tworzy nowy wyraz. Mam nadzieję, że z ostatniej lekcji pamiętasz, że partykuła jest niesamodzielną częścią mowy i dopiero w połączeniu z innym wyrazem tworzy nową całość znaczeniową. Obok każdej zasady zapisz odpowiedni przykład. 

-> Kiedy partykułę "NIE" piszemy ŁĄCZNIE? <-

Obejrzyj poniższe filmiki. Dzięki nim utrwalisz sobie pisownię partykuły "NIE":

->Kiedy partykułę "NIE" piszemy ROZŁĄCZNIE?<-

3. ZADANIE DLA CIEBIE:

a) podręcznik:

- str. 245/ zad.1, 2 oraz 3

b) ćwiczenia:

- str. 102-104/ ćw.1-7

UWAGA!

To zadanie jest dla wszystkich.  

Ważne jest, żebyś sprawdził/a, czy potrafisz wykorzystać poznaną teorię (czyli zasady pisowni) w praktyce.

4. PODSUMOWANIE:

Na koniec dzisiejszej lekcji sprawdź, czy wszystko dobrze zapamiętałeś/aś.

a) ZADANIE INTERAKTYWNE: 

b) Kliknij w poniższy link i baw się dobrze:

http://pisupisu.pl/klasa7/nie-z-czesciami-mowy

c) DYKTANDO:

https://dyktanda.online/app/dyktando/1788

Twoja Polonistka

Ewelina Majewska

TEMAT: „Testament optymisty” Sławomira Mrożka – praca z tekstem literackim

1. Na początek przeczytaj proszę utwór Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego pt. "Ostrożność".
Z tym tekstem łączy się pojęcie ABSURD, do którego wrócimy pod koniec dzisiejszych zajęć.
Oto ten utwór:

2. Otwórz podręcznik na str.95 i przeczytaj tekst pt. „TESTAMENT OPTYMISTY”.

3. Zapoznaj się z poniższymi pojęciami (niektóre z nich już poznałeś na lekcjach języka polskiego). Zrób notatkę w zeszycie. Pojęcia te będą Ci pomocne przy rozwiązywaniu kolejnych zadań.

a) STOIK - to człowiek, który przede wszystkim żyje w zgodzie z naturą oraz kieruje się we wszystkim rozumem. Aby to robić, wyzbywa się wszelkich namiętności. Dla stoików bowiem wszelkie skrajności, ekstatyczna radość czy ogromny smutek, są wykluczone. Stoicy uważali, że aby osiągnąć szczęście, człowiek powinien zachować równowagę duchową (tzw. złoty środek).

b) EPIKUREJCZYK – to  człowiek, który uważa, że szczęście można osiągnąć, jeśli potrafi się  z radością przeżyć każdy dzień. Wyznaje zasadę „CARPE DIEM, czyli chwytaj dzień, korzystaj z dnia! Człowiek ceniący przede wszystkim przyjemność i uciechy życia.

c) CYNIK - to człowiek nieuznający ogólnie przyjętych wartości. Najczęściej nie wierzy w szczere, dobre intencje innych. Cynik odrzuca normy, podważa zasady, jakie panują w społeczeństwie czy danej grupie i nie chce postępować według nich. Dziś cynik to niejako buntownik, osoba arogancka, nieco samolubna.

d) ASCETA -  człowiek odmawiający sobie przyjemności życiowych, wygód. Asceta wyrzekał się wszystkich swoich kosztowności,  jakie posiada na rzecz ubogich; prowadził osamotniony, wręcz pustelniczy tryb życia. Dobrowolnie decydował się wyrzec swojego majątku, przez co żył w ubóstwie i poniżeniu. Swoim cierpieniem chciał osiągnąć doskonałość, czyli zbawienie.

4. ZADANIE DLA CIEBIE = PODRĘCZNIK str. 96: zad. 1-12. 

5. Pora wrócić do pojęcia, którym rozpoczęliśmy dzisiejszą lekcję - czyli ABSURD. 

Poszukaj np. w internecie albo w słowniku, czym jest ABSURD i GROTESKA? 

Napisz krótką notatkę, w której udowodnisz, podając co najmniej dwa argumenty, że opowiadanie „Testament optymisty” zawiera w sobie elementy groteski i absurdu. 

PRZYKŁADOWA NOTATKA: 

Opowiadanie pt."Testament optymisty" zawiera w sobie elementy absurdu i groteski, ponieważ.......................................................................................................

Dziękuję Ci za dzisiejszą lekcję.
Twoja Polonistka

Jak napisać ROZPRAWKĘ?

1. SŁOWO WSTĘPU: 

Zapoznaj się proszę dokładnie ze wszystkimi materiałami, które dla Ciebie przygotowałam. Dobrze wykorzystaj ten czas, kiedy się nie widzimy. 

Na naszej najbliższej lekcji online wrócimy do tego tematu i jeszcze raz utrwalimy sobie kompozycję rozprawki. Omówimy również słownictwo charakterystyczne dla tej formy, które niewątpliwie przyda Ci się podczas pisania rozprawki.

2. CO TO JEST ROZPRAWKA?

- Słowo „rozprawka” to zdrobnienie od „rozprawy”, a więc obszernej pracy naukowej, która omawia jakieś ważne zagadnienie. "Rozprawiać" to inaczej rozwodzić się na jakiś temat

- Rozprawka wiąże się z argumentacją i rzeczowym przedstawieniem dowodów, faktów. Zawsze wymaga, aby udowodnić jakąś myśl (tezę).

3. NOTATKA DO ZESZYTU:
ROZPRAWKA: to dłuższa forma wypowiedzi, w której piszący najpierw przedstawia własne stanowisko w określonej kwestii (zawartej w temacie rozprawki), a następnie uzasadnia swoje zdanie, wykorzystując zgromadzone argumenty poparte konkretnymi przykładami.

TEZA: stanowisko, pogląd, opinia piszącego; to, co będzie udowadniał w dalszej części swojej pracy (czyli w rozwinięciu); tezy należy szukać w temacie rozprawki.

ARGUMENT: dowód, stwierdzenie uzasadniające, potwierdzające tezę; musi mieć postać zdania.

PRZYKŁAD: to fakt, zachowanie bohatera, sytuacja lub wydarzenie przywołane przez piszącego z wybranego przez niego tekstu kultury (np. lektury obowiązkowej) ilustrujące argument, wspierające jego argumentację.

4. ROZPRAWKA KROK PO KROKU - rady dla piszącego:

5. JAK NAPISAĆ ROZPRAWKĘ?

Obejrzyj proszę poniższe filmiki, które na przykładzie konkretnego tematu wyjaśnią Ci, jak napisać rozprawkę:

FILM nr 1:

FILM nr 2:

FILM nr 3:

6. ZADANIE DLA CIEBIE:

Na podstawie materiałów, które zebrałam dla Ciebie oraz obejrzanych filmików napisz w swoim zeszycie, jak powinna wyglądać KOMPOZYCJA ROZPRAWKI 

(co powinno znaleźć się we wstępie, co w rozwinięciu, a co w zakończeniu Twojej pracy). Dzięki temu stworzysz sobie gotową instrukcję pisania rozprawki.

WSTĘP: 

-

-

ROZWINIĘCIE:

-

-

-

-

ZAKOŃCZENIE:

-

-

Na dzisiaj to wszystko. 

Do zobaczenia na naszej kolejnej lekcji online.

Twoja Polonistka

Ewelina Majewska