niedziela, 15 listopada 2020

Imiesłowowy równoważnik zdania


1. SŁOWO WSTĘPU: 
Na dzisiejszej lekcji:
- utrwalisz sobie imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe,
- dowiesz się, co to jest imiesłowowy równoważnik zdania,
- nauczysz się rozpoznawać imiesłowowy równoważnik zdania,
- będziesz wiedział/a, jak poprawnie zastosować imiesłów przysłówkowy w zdaniu,
- poznasz zasady interpunkcji obowiązujące w wypowiedzeniach, w których występują imiesłowy przysłówkowe

2. IMIESŁOWY PRZYMIOTNIKOWE I PRZYSŁÓWKOWE:
a) Przypomnij sobie wszystkie informacje dotyczące imiesłowów przymiotnikowych (czynnych i biernych) i imiesłowów przysłówkowych (współczesnych i uprzednich). Sprawdź swoje notatki w zeszycie.
 
b) Teraz przyszła pora wykorzystać teorię w praktyce. Wykonaj proszę zadanie interaktywne, dzięki któremu będziesz wiedział/a, czy potrafisz rozpoznać poszczególne typy imiesłowów:


3. IMIESŁOWOWY RÓWNOWAŻNIK ZDANIA:
Na poprzedniej lekcji poznałeś/aś imiesłowy przysłówkowe. Wiesz już, że są imiesłowy przysłówkowe współczesne i uprzednie. 
IMIESŁOWOWY RÓWNOWAŻNIK ZDANIA TO WYPOWIEDZENIE, KTÓRE ZAWIERA IMIESŁÓW PRZYSŁÓWKOWY (współczesny albo uprzedni).
Przyjrzyj się poniższej planszy, która obrazowo wyjaśni Ci, jak poprawnie stosować imiesłowowy równoważnik zdania:

4. ZAPAMIĘTAJ:
- imiesłowu  współczesnego (zakończonego na –ąc)
używamy wtedy, gdy mówimy o jednoczesności akcji, np. w zdaniu:
Gotując obiad, słuchałam radia. 
(podkreślona część to imiesłowowy równoważnik zdania)
(czyli:
Kiedy gotowałam obiad, słuchałam radia.- gotowałam i słuchałam
jednocześnie)
- imiesłowu uprzedniego (zakończonego na –wszy, -łszy)
używamy wtedy, gdy czynność wyrażona imiesłowem poprzedza czynność
wyrażoną osobową formą czasownika, np. w zdaniu:
Dorota, ugotowawszy obiad, wyszła na zakupy. 
(podkreślona część to imiesłowowy równoważnik zdania)
(czyli: Kiedy Dorota ugotowała obiad, wyszła na zakupy.- najpierw ugotowała, potem
wyszła)

UWAGA!!!
Stosując imiesłowowy równoważnik zdania, trzeba pamiętać, że
imiesłowowy równoważnik zdania od drugiego zdania składowego oddziela się ZAWSZE przecinkiem.
Aby wypowiedzenie z imiesłowowym równoważnikiem zdania było
poprawne, w zdaniu nadrzędnym i w imiesłowowym równoważniku zdania musi być ten sam podmiot:
Gotując obiad, słuchałam radia. 
(ja gotowałam - ja słuchałam)
Dorota, ugotowawszy obiad, wyszła na zakupy. 
(Dorota ugotowała - Dorota wyszła na zakupy).

5. IMIESŁOWOWY RÓWNOWAŻNIK ZDANIA - utrwalanie:
Obejrzyj proszę poniższy filmik, który pomoże Ci utrwalić poznane przed chwilą wiadomości odnośnie imiesłowowego równoważnika zdania:

6. ZADANIE DLA CIEBIE: Pora wykorzystać poznaną teorię w praktyce. 

7. PODSUMOWANIE:
Na koniec obejrzyj proszę poniższy filmik, który przypomni Ci, co to jest imiesłowowy równoważnik zdania, jak go rozpoznać i jak sobie z nimi radzić.



Twoja Polonistka
Ewelina Majewska