1. SŁOWO WSTĘPU:
Na dzisiejszej lekcji:
- poznasz "Tren V" oraz "Tren VII",
- utrwalisz cechy TRENU jako gatunku lirycznego
- powtórzysz takie środki stylistyczne, jak: EPITET, PORÓWNANIE, METAFORA, APOSTROFA, ZDROBNIENIE.
- przypomnisz sobie, co to jest ARCHAIZM i sprawdzisz, czy potrafisz wskazać archaizmy w tekście oraz podać ich znaczenie.
2. Otwórz zeszyt i sprawdź, czy ostatnio zrobiłeś/aś notatkę, dotyczącą TRENU jako gatunku literackiego. Przypomnij sobie cechy tego gatunku.
3. PODRĘCZNIK, str. 147: otwórz podręcznik i przeczytaj "Tren V" - powoli i ze zrozumieniem.
4. Teraz wysłuchaj TRENU V:
5. Jeśli masz problem ze zrozumieniem tego utworu, zajrzyj na stronę poniżej i przeczytaj dokładne opracowanie tego trenu:
https://eszkola.pl/jezyk-polski/tren-v-532.html
6. PRACA Z TEKSTEM: Mam nadzieję, że teraz już wiesz, że w "Trenie V" zastosowano PORÓWNANIE - poeta porównuje Urszulkę do oliwki, która zostaje nieopatrznie ścięta przez nieuważnego ogrodnika.
To wyraźna METAFORA życia dziewczynki, która przedwcześnie zmarła.
W "Trenie V" zastosowano również ZDROBNIENIA. Poszukaj ich w tekście...
Zwróć również uwagę, że w wierszu podmiot liryczny zwraca się bezpośrednio, czyli za pomocą APOSTROFY, do PERSEFONY. Pamiętasz, kim w mitologii była ta bogini?
7. NOTATKA W ZESZYCIE:
- poznasz "Tren V" oraz "Tren VII",
- utrwalisz cechy TRENU jako gatunku lirycznego
- powtórzysz takie środki stylistyczne, jak: EPITET, PORÓWNANIE, METAFORA, APOSTROFA, ZDROBNIENIE.
- przypomnisz sobie, co to jest ARCHAIZM i sprawdzisz, czy potrafisz wskazać archaizmy w tekście oraz podać ich znaczenie.
2. Otwórz zeszyt i sprawdź, czy ostatnio zrobiłeś/aś notatkę, dotyczącą TRENU jako gatunku literackiego. Przypomnij sobie cechy tego gatunku.
4. Teraz wysłuchaj TRENU V:
5. Jeśli masz problem ze zrozumieniem tego utworu, zajrzyj na stronę poniżej i przeczytaj dokładne opracowanie tego trenu:
https://eszkola.pl/jezyk-polski/tren-v-532.html
6. PRACA Z TEKSTEM: Mam nadzieję, że teraz już wiesz, że w "Trenie V" zastosowano PORÓWNANIE - poeta porównuje Urszulkę do oliwki, która zostaje nieopatrznie ścięta przez nieuważnego ogrodnika.
To wyraźna METAFORA życia dziewczynki, która przedwcześnie zmarła.
W "Trenie V" zastosowano również ZDROBNIENIA. Poszukaj ich w tekście...
Zwróć również uwagę, że w wierszu podmiot liryczny zwraca się bezpośrednio, czyli za pomocą APOSTROFY, do PERSEFONY. Pamiętasz, kim w mitologii była ta bogini?
7. NOTATKA W ZESZYCIE:
a) ADRESAT UTWORU: Persefona - bogini świata podziemnego, żona Hadesa.
b) SYTUACJA LIRYCZNA: osoba mówiąca (ojciec) wyraża rozpacz po stracie córki.
c) OBRAZY POETYCKIE: krótkie życie Urszulki zostało porównane do drzewka oliwnego, przypadkowo ściętego przez nieuważnego ogrodnika.
d) ŚRODKI STYLISTYCZNE: wypisz przykłady środków stylistycznych, które zostały zastosowane w "Trenie V":
np.
- EPITET -
- PORÓWNANIE -
- APOSTROFA -
- ZDROBNIENIE -
8. TREN VII: Teraz zapoznaj się proszę z "Trenem VII". Przeczytaj go powoli. Koniecznie czytaj wszystkie przypisy, które objaśniają trudniejsze wyrazy. Z poprzedniej naszej lekcji już wiesz, że takie wyrazy to ARCHAIZMY.
Po przeczytaniu "Trenu VII" zastanów się, do czego (za pomocą APOSTROFY) tym razem zwraca się podmiot liryczny już na samym początku utworu?
Zwróć uwagę na EPITETY "sen żelazny, twardy, nieprzespany", które wskazują na okrucieństwo śmierci i podkreślają nieodwracalność poniesionej straty. Z tego snu Urszulka już się nie obudzi...
9. "Trenu VII" możesz również wysłuchać tutaj:
10. Na koniec zapoznaj się proszę z poniższym opracowaniem wszystkich trzech trenów, które poznałeś/aś:
- EPITET -
- PORÓWNANIE -
- APOSTROFA -
- ZDROBNIENIE -
8. TREN VII: Teraz zapoznaj się proszę z "Trenem VII". Przeczytaj go powoli. Koniecznie czytaj wszystkie przypisy, które objaśniają trudniejsze wyrazy. Z poprzedniej naszej lekcji już wiesz, że takie wyrazy to ARCHAIZMY.
Po przeczytaniu "Trenu VII" zastanów się, do czego (za pomocą APOSTROFY) tym razem zwraca się podmiot liryczny już na samym początku utworu?
Zwróć uwagę na EPITETY "sen żelazny, twardy, nieprzespany", które wskazują na okrucieństwo śmierci i podkreślają nieodwracalność poniesionej straty. Z tego snu Urszulka już się nie obudzi...
9. "Trenu VII" możesz również wysłuchać tutaj:
10. Na koniec zapoznaj się proszę z poniższym opracowaniem wszystkich trzech trenów, które poznałeś/aś:
Repetytorium z języka polskiego dla szkoły podstawowej
11. NOTATKA W ZESZYCIE:
a) ADRESAT UTWORU: stroje ("żałosne ubiory") i sama Urszulka ("moja dziewko droga")
b) SYTUACJA LIRYCZNA: podmiot liryczny patrzy na ubrania, które pozostały po zmarłej córeczce i cierpi z powodu jej straty.
c) OBRAZY POETYCKIE: obraz rozpaczającego ojca, który patrzy na stroje zmarłej Urszulki; podmiot liryczny ubolewa, że zamiast wydać kiedyś córkę za mąż musi teraz wyprawić jej pogrzeb.
d) ŚRODKI STYLISTYCZNE: Wypisz z "Trenu VII" przykłady zastosowanych środków stylistycznych:
- APOSTROFA -
- ZDROBNIENIE -
- EPITET -
- ARCHAIZM -
12. PODSUMOWANIE:
Na dzisiejszej lekcji poznałeś/aś "Tren V" oraz "Tren VII".
- ZDROBNIENIE -
- EPITET -
- ARCHAIZM -
12. PODSUMOWANIE:
Na dzisiejszej lekcji poznałeś/aś "Tren V" oraz "Tren VII".
Utrwaliłeś/aś również takie pojęcia jak: ARCHAIZM, EPITET, APOSTROFA, PORÓWNANIE, ZDROBNIENIE, METAFORA.
Pozdrawiam
Twoja Polonistka
Ewelina Majewska